امید، هسته مرکزی هر نوع تحول اجتماعی است

دکتر عبدالحسین کلانتری؛ معاون فرهنگی اجتماعی وزات عتف
۰۴ آبان ۱۴۰۱ | ۱۱:۳۱ کد : ۵۲۰۰۷ رصد و دیدراه دیدراه شماره ۷
امید، هسته مرکزی هر نوع تحول اجتماعی است

نگاه تاریخی به سیر تطورو پویایی‌های جریان‌ها و جنبش‌های دانشجویی، حرکت از آزادی اندیشه به سمت آزادی انتخاب و آزادگی مصرف، بسیار آموزنده و راهگشاست.
باید متناسب با این تحولات و تغییرات، سازوکارهای حکمرانی فرهنگ در دانشگاه‌ها شکل گیرد. به مصداق، فضای مجازی در دنیای جدید فقط یک ابزار نیست بلکه عمده زیست جهان جوانان و نوجوانان را فضای مجازی شکل می‌دهد اما آیین‌نامه‌ها، سازوکارها و حتی برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی مرسوم دانشگاه‌ها نسبتی با این فضا ندارد. بنابراین یکی از محورهای اصلی و حتی اصلی‌ترین محور بازنگری در فرآیندها و برنامه‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها فضای مجازی است.
قانون‌محور فعالیت در دانشگاه‌ها و تنها میثاقی است که امور دانشگاه‌ها را به سامان می‌کند هدایت تمام کنشگران باید به سمت قانون‌مداری باشد. تکثر فرهنگی و اجتماعی و سیاسی را در سایه وحدت ملی باید پاس بداریم و ارج نهیم. جامعه رنگین‌کمانی و زیبای ایران را به عنوان فرصت تلقی کنیم و در جهت تقویت هویت ملی، ادغام قومیتی، پرهیز از مرکزگرایی و سرکوب خرده فرهنگ‌های قومی و زبانی و پرهیز از هرج و مرج فرهنگی و تضعیف هویت ملی گام برداریم.
در جریان اعتراضات و اغتشاشات اخیر متاسفانه شاهد بودیم که با کمک جریان معاند بخش‌هایی از مردم و دانشجویان در برابر هم قرار گرفتند و بداخلاقی‌های زیادی صورت گرفت. برای جامعه‌ای که همزیستی مسالمت‌آمیز تاریخی ویژگی آن است چنین صحنه‌هایی واقعاً دردناک و نازیبا بوده و هست و باید دوباره این همزیستی را علی‌رغم تمامی تفاوت‌ها احیا کرد.
تشکل‌های سیاسی نشانه بارز بلوغ سیاسی در میان دانشجویان هستند .باید کمک کرد سطح مطالبات دانشجویان ارتقا یافته و به مسائل اساسی کشور توجه شود. دانشگاه باید پیشرو باشد و نه دنباله‌رو، آن هم دنبال روی سلبریتی‌ها، البته متاسفانه رسانه‌ها به سلبریتی‌زدگی در کشور دامن زدند. وقتی نیروهای اصیل و تاریخ‌ساز و متفکر و دانشگاهی را حذف می‌کنیم و چنان که باید نشان نمی‌دهیم؛ بدیهی است که میدان برای سلبریتی‌های همه چیزدان مهیا می‌شود، باید بررسی شود رسانه‌های ما چقدر موفقیت‌های نخبگان ما را بازنمایی می‌کنند و چقدر سلبریتی‌‌ها را پوشش می‌دهند؟
فعالیت در تشکل‌ها تمرینی است برای فعالیت در مقیاس کلان نظام سیاسی و فرصتی برای جامعه‌پذیری سیاسی است. بسیاری از مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم ناشی از مشکلاتی است که در این ناحیه داریم و بخش عظیم راه حل نیز در تقویت تشکل‌ها و ساماندهی فعالیت‌های آنها نهفته است.
باید دانشجویان را به فعالیت‌های جمعی، متشکل، رسمی، قانونی، منضبط و گروهی سوق داد. شما نمایندگان حاکمیت هستید و باید بزرگ منشانه و همراه با صبر و حلم و سعه صدر و مدارا با مجموعه‌های دانشجویی برخورد کنید.
مطالبات دانشجویی را در هر قالب قانونی ارج می‌نهیم و به جای مخالفت با مطالبه‌گری و اعتراض و تجمع، آن را باید فرصتی برای کنشگری دانشجویان و جامعه‌پذیری آنها و اصلاح و بلوغ ساز و کارهای جاری بدانیم. با این نگاه دانشجویان را به سمت فعالیت‌های قانونمند هدایت کنیم تا شاهد حرکت‌های ساختارشکن و هنجارشکن در دانشگاه‌ها نباشیم.
اعتراض در هر نظام و جامعه‌ای طبیعی است و فرصتی برای بیان مطالبات و طلب خیر و امر به معروف و نهی از منکر است. از این رو به جای مخالفت با آن باید آن را جهت داد و هدایت کرد که نظام اسلامی بتواند از فرصتهای آن استفاده کند و مانع رفتارهای ساختارشکن و هنجارشکن شود و از فرصت طلبی دشمنان و معاندین جلوگیری کند.
این مطالبه‌گری ممکن است در قالب‌های مختلف صورت گیرد. البته در آیین‌نامه تشکل‌ها این فرصت برای تشکل‌ها وجود دارد و خواهش دارم که از این فرصت استفاده کنید و از اعتراض نهراسید. اعتراض همواره در بسیاری از دانشگاه‌ها وجود داشته و جزئی طبیعی از حیاط دانشگاهی و دانشجویی است و با منطق دانشگاه و شادابی سیاسی آن سازگاری دارد و به این معنا امر جدیدی نیست.
باید اعتراض را به رسمیت شناخت اما فراتر از این نیز فرصت‌های قانونی جدیدی برای رسمیت دادن به حق اعتراض دانشجویان در حال بررسی و نهایی شدن است که انشاءالله به زودی ابلاغ خواهد شد.
البته اعتراضات را باید به گونه‌ای مدیریت کرد که مخل فرایندهای جاری دانشگاه نباشد و مرز مشخصی با اغتشاش داشته باشد و فرآیندهای آموزشی، پژوهشی و فناورانه خدماتی و رفاهی را مختل نکند.دشمن «امید» دانشجویان را نشانه رفته است. امید، هسته مرکزی هر نوع تحول اجتماعی و تمدن سازی است.
 امید تاریخ را می‌سازد. باید امید اجتماعی را در دانشگاه زنده نگه داشت. در این زمینه چند نکته وجود دارد؛ نخست بخش عمده و اصلی ناامیدی منتشر در فضای دانشگاه منشاء خارج از دانشگاه دارد که مسئولان کشور باید برای آنها فکر و درمان جدی داشته باشند که البته گام‌های موثری در آن جهت برداشته شد البته این مطلب رافع مسئولیت ما دانشگاهیان نیست و همه باید در جهت رفع مشکلات و مسائل کمک کنیم.
همچنین نباید منکر بود که در کشور مسائل و مشکلاتی وجود دارد اما این مسائل و مشکلات نباید منشاء ناامیدی باشند بلکه باید محرکی برای فعالیت و کنشگری باشند زیرا مشکلات این کشور توسط نخبگان، دانشگاهیان و جوانان این کشور حل می‌شود. حلال مشکلات کشور همین جوانان و دانشجویان و نخبگان فعال در دانشگاه هستند و این مشکلات لاینحل نبوده و راه حل دارند.
مسائل و مشکلات نباید موجب شود پیشرفت‌ها و تحولات بزرگ علمی و فناورانه که در کشور صورت گرفته را نادیده بگیریم. پیشرفت‌هایی که عمدتاً توسط همین دانشجویان و دانشگاهیان جوان محقق شده، باید این دستاوردها را به تصویر کشید. در این راستا چند فعالیت ستادی بزرگ همچون آیین‌نامه هیئت دولت درباره گردشگری علم و فناوری، ستاد راهیان پیشرفت و تور پارک‌های فناوری انجام شده که همراهی نمایندگان وزارت علوم در هیات‌های نظارت بر تشکل‌های اسلامی تحقق بیشتر آنها را تسریع خواهد کرد.
منبع- پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم  (04/08/1401)، قالب: نشست

 


نظر شما :