نشست مطالعاتی "هم‌افزایی فرهنگی با سازمان‌ها و نهادها در گام دوم انقلاب اسلامی"

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دستگاه حامل اقتدار معنوی نظام در حوزه بین‌الملل است

دکتر خلج منفرد (مدیرکل محترم امور علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)
۱۵ آبان ۱۴۰۱ | ۰۹:۲۳ کد : ۵۰۲۰۰ آموزش راهبردی
اولین نشست از سلسله نشست‌های هم‌افزایی فرهنگی در گام دوم انقلاب اسلامی‌ که با حضور جناب آقای دکتر خلج منفرد مدیرکل محترم امور علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ستاد معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی با حضور معاون ، مدیران وکارشناسان فرهنگی این معاونت برگزار گردید.
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دستگاه حامل اقتدار معنوی نظام در حوزه بین‌الملل است

دکتر خلج منفرد مدیرکل محترم امور علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی:
دکتر رحیمیان معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی : بسم الله الرحمن الرحیم لاحول ولا قوه الا بالله علی العظیم. عرض سلام و ادب و خیر مقدم دارم خدمت همه عزیزان به ویژه جناب آقای دکتر خلج منفرد که بر ما منت نهادند و دعوت ما را پذیرفتند خیرمقدم می‌گویم به جمع جهادگران فرهنگی که هم جنس کاری و ماموریتی شما هستند خوش آمدید. ابتدا چون اولین جلسه است واقعا از این ابتکار عزیزانمان در دفتر مطالعات تشکر می‌کنم از جمله ضرورت‌هایی که در عرصه فرهنگ کمبود و عدم پرداختن به آن احساس می‌شود این است که متاسفانه دستگاه‌های فرهنگی ما عمدتا جزیره وار عمل می‌کنند و شناختی از هم ندارند. این هم سلبا و هم ایجابا یک ضرر است برای عرصه فرهنگ ما. سلبا از این جهت که خیلی مواقع کارهای موازی انجام می‌شود. خیلی از مواقع کارهایی انجام می‌شود که متاسفانه می‌بینید ارزشمند است ولی ما از آن خبری نداریم و بی اطلاع هستیم این از نظر سلبی واقعا ضرر است و ایجابا هم من معتقدم که خیلی از دستگاه‌های فرهنگی ما چه در عرصه ملی و چه در عرصه بین‌المللی اگر واقعا از ظرفیت‌های هم مطلع بشوند و هم برای دستگاه‌ها و هم برای انقلاب، اسلام و نظام ارزش افزوده بسیار بالایی خواهند داشت. به قول معروف یک دست صدا ندارد ولی وقتی که چند تا سازمان فرهنگی می‌آیند در کنار هم با یک هدف مشترک فعالیت‌هایی را تنظیم می‌کنند هر کدام می‌آید داشته‌های خودش را می‌آورد و مجموعه یک خروجی واحد و باشکوه عرضه می‌شود چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بین‌المللی. لذا من امیدوارم که عزیزان ما در دفتر مطالعات این روند را با هماهنگی به نحوی که همه عزیزان ما در جهادهای سراسر کشور و همین‌طور عزیزان حاضر در جلسه بتوانند از این بالاخره فرصت به خوبی استفاده کنند بدانیم ظرفیت‌های دستگاه‌های دیگر چه است قطعا ظرفیت‌های ارزشمندی است قطعا برکاتی برای ما در حوزه فرهنگ دانشگاهی و جهاد خواهد داشت و برای دستگاه‌های دیگر هم به نظرم ارزش افزوده‌های خوبی خواهد داشت که ان شاء الله با تداوم این نشست‌ها و همین‌طور پرسش و پاسخ‌هایی که ان شاء الله شما انجام می‌دهید که حالا حتما جزو برنامه است.


دکتر کلانترمهرجردی مدیرکل دفترمطالعات فرهنگی : بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین. عرض سلام و وقت به خیر دارم خدمت همه حضار محترم. عزیزان و مدیران معاونین فرهنگی جهادهای دانشگاهی سراسر کشور که در این جلسه شرف حضور دارند و از طریق سامانه رویتاب این برنامه را دنبال می‌کنند. مجددا عرض خیرمقدم دارم خدمت جناب دکتر خلج منفرد که رزق آشنایی با ایشان از طریق یکی از اساتید بزرگوار دانشگاه از سالیان پیش برای بنده فراهم شد. خوشحالم که مجددا ایشان را زیارت می‌کنم. همانطور که عزیزمان آقای محمدی فام اشاره کردند شاید یکی از گمشده‌های فعالیت فرهنگی در مجموعه پهنه وسیع فعالیت‌های فرهنگی کشور عدم شناخت دقیق ذی‌نفعان و یا کارگزاران فرهنگی از همدیگر است. اگر بتوانیم در یک فضایی متناسب با یک برنامه‌ای که فضا را برای این مهم فراهم می‌کند کاری جدی و درخور انجام بدهیم طبیعتا از این کارهای سوری که در حوزه فعالیت‌های فرهنگی در حال اتفاق افتادن است فاصله می‌گیریم. به عبارتی ما شاهد هستیم که بین دستگاه و سازمان‌های فرهنگی تفاهمات و گفتگوهایی انجام می‌شود در قالب مکتوب اما وقتی پایان سال می‌خواهیم آن را ارزیابی کنیم می‌بینیم آن تفاهم‌نامه اخرین کاری بوده که بین آن سازمان و آن دستگاه انجام شده است. در گام دوم انقلاب اسلامی‌که مقام معظم رهبری سند و بیانیه آن را منتشر کردند احساس می‌شود که شاید لازم باشد به تجربه این 40 سال گذشته دستگاه‌های فرهنگی و نهادهای فرهنگی به طبع این فعالیت‌های مختلفی که داشتند قدری به همدیگر نزدیک‌تر شوند و لذا یکی از برنامه‌هایی که ما در جهاد دانشگاهی به عنوان نگاه مطالعاتی تعریف کردیم در واقع ارتباط با سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی است که امروز جناب آقای دکتر خلج منفرد به عنوان نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی‌ خدمتشان هستیم. دو سه تا نکته مقدماتی را عرض می‌کنم و ما ان شاء الله خدمت آقای دکتر هستیم و گفتگویی که ان شاء الله در پایان جلسه یا نیمه‌های جلسه شکل خواهد گرفت. یکی این که بالاخره جهاد دانشگاهی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی‌دارای یک قرابت نزدیکی با هم هستند یعنی هر دو سازمان به نوعی یونیک هستند. یعنی هر دو سازمان از جزء عظمت‌های نهادی است که انقلاب اسلامی ان را ایجاد کرده است البته جهاد دانشگاهی را متاثر یا در جهت کارکردهای داخلی بیشتر ایجاد شد که در جهت جامعه‌‎سازی و دانشگاه اسلامی فعالیت می‌کند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هم ماموریت آن در حوزه کشورهای اسلامی ‌تعریف شده و در واقع در راستای امت اسلامی است یعنی به نوعی اگر شما بخواهید این پهنه‌ی گفتمانی این دو نهاد را به هم یک قرابتی برایش پیدا کنید به نظر می‌رسد این قرابت این است که هر دو دارای یک ماموریت مشخص هستند البته با پهنه‌ متفاوت و لذا به دلیل آن ذات هم‌پنداری که بین این دو این یعنی به عنوان دو نهادی است که پیوند خیلی وسیعی با انقلاب اسلامی‌ دارند و به عبارتی یونیک نظام جمهوری اسلامی بودند می‌تواند زمینه همکاری منسجم‌تر و قوی‌تری بین این دو نهاد برقرار بشود و ان شاء الله این جلسه یکی از حاصل آن ان شاء الله اتفاقی که در این زمینه خواهد افتاد باشد. نکته دیگر این که در واقع ما در جهاد دانشگاهی به تبع این 40 سال گذشته مجموع فعالیت‌های در خور و شایسته‌ای را در حوزه فرهنگی انجام دادیم. بعضا بسیاری از فعالیت‌های ما فعالیت‌هایی است که ظرفیت این را دارد که در نگاه منطقه‌ای به آن نگاه شود و از ظرفیت آن در راستای توسعه ماموریت‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی‌ در حوزه فرهنگ استفاده درخور شود. خودمان بعضا در بسیاری از فعالیت‌های این احساس را در این برنامه‌ها می‌بینیم که باید حتما با یک ضلع خارجی پیوندی برقرارشود که این پهنه فعالیت بتواند اثرگذاری مطلوب خود را انجام دهد. من خدمت جناب آقای دکتر خلج منفرد عرض می‌کنم که به جهت این که فعالیت‌های فرهنگی جهاد در طی این 40 سالی که اتفاق افتاده یکی از عظمت‌هایی که می‌توانیم مولود اقدامات جهاد در حوزه فرهنگی بدانیم امروز جهاد دانشگاهی در پهنه تمامی استان‌های کشور واحد فعال دارد و از مجموع اضلاع چهارگانه‌ای که در پژوهش، آموزش و اشتغال است یکی از اضلاع آن ضلع فرهنگی است یعنی ما در همه استان‌های کشور واحد مستقری داریم که داری یک ضلع مشخص فرهنگی است با ماموریت مشخص فرهنگی و برنامه مشخص فرهنگی. این اقدامی بوده است که در طی این 40 سال به تدریج تکمیل شده و همه واحدهای ما دارای این ظرفیت ساختاری شدند در استان‌ها. نکته دیگر این که در حوزه فرهنگی جهاددانشگاهی سازمان‌ها و مراکزی را ما داریم که به لحاظ تخصصی تخصیص شده‌اند برای موضوعی مشخص در حوزه فرهنگ. یعنی مثل سازمان فعالیت‌های قرآنی، مثل سازمان گردشگری، سازمان دانشجویان، مرکز گردشگری دانشجویان ایران، مرکز امام و انقلاب اسلامی، یعنی احساس کردیم در یک مقطعی در یک موضوعی باید یک مرکز تخصصی خاص در جهاد دانشگاهی شکل بگیرد و لذا همت همکاران ما این بوده که این سازمان‌ها و نهادها را به شکل تخصصی شکل داده‌اند. نکته سوم این است که در واقع به لحاظ ساختاری نهادی این است که جهاد دانشگاهی در تمامی استان‌ها حضور دارد و یکی از اضلاع چهارگانه آن بحث فرهنگی است در کنار نهادسازی تخصصی در حوزه فرهنگ متناسب با موضوعات گفتمان انقلاب اسلامی برنامه‌ای را تدوین می‌کند در قالب زیرنظر مدیرکل برنامه‌ریزی و راهبری ستاد معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی که این برنامه در موضوعات مشخص و در برنامه‌هایی در موضوعات مشخص دارای قرابت مشخص با آن سازمان تخصصی و نیاز منطقه است لذا یعنی اگر بخواهیم آن سه ضلعی که می‌تواند با سازمان فرهنگ ارتباطات در حوزه فرهنگی ارتباط منسجمی ‌را برقرار کند شما با این نگاه یعنی این چتر جهاد دانشگاهی این گونه است که در همه استان‌ها ما واحد مستقر و فعال داریم بالاخص واحدهای مرزی ما خیلی توان همکاری با سازمان فرهنگ و ارتباطات دارند. دوم سازمان‌های تخصصی مثل فرهنگی داریم که به لحاظ تخصصی موضوعات مشخص که مورد نظر بوده در گفتمان انقلاب اسلامی مورد توجه قرار بگیرد ما این سازمان‌ها را طراحی و تاسیس کردیم امروز به صورت مستقل دارند فعالیت می‌کنند و فعالیت تخصصی خوبی در این حوزه‌ها دارند و نکته دیگر این که نظام برنامه جهاد دانشگاهی است که متاثر از این سازمان‌های تخصصی و متاثر از این واحدها و پهنه‌ای که در کشور وجود دارد دارد فعالیت می‌کند یعنی بعضی از این برنامه‌ها، برنامه‌هایی هستند که ملی و سراسری هستند. بعضی از برنامه‌های ما برنامه‌هایی هستند که منطقه‌ای و بین‌المللی هستندان شاءالله در خدمت شما هستیم و بهره خواهیم برد و به تبع از محضر دوستانمان هم بهره خواهیم برد
دکتر خلج منفرد مدیرکل محترم امور علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: لاحول ولا قوه الا بالله علی العظیم بسم الله الرحمن الرحیم. خوب من خیلی خوشحال هستم که امروز کاریمان را به طور جدی با یک مجموعه‌ای از دوستان دانشگاهی و علمی و همین‌طور یک مجموعه انقلابی شروع می‌کنیم و در جمع دوستان هستیم. سلام عرض می‌کنم خدمت همه دوستان چه دوستانی که در جلسه حضور دارند و چه دوستانی که در فضای مجازی تعقیب می‌کنند خدمت دوستان عرض بکنم که من خودم را معرفی می‌کنم که با معرفی خودم دوستان احتمالا تصویر بهتری داشته باشند از بنده خلج منفرد هستم کسانی که فرمودند مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات الان. در خارج از کشور هم در هند من ماموریت بودم رئیس کانون فرهنگی ایران در بمبئی بودم و هم در ترکیه دو دوره رایزن فرهنگی ایران در آنکارا بودم. در داخل سازمان هم غیر از پست کنونی که دارم قبلا دو دوره رئیس مرکز مطالعات سازمان بودم و یک دوره هم مدیر کل اروپا و امریکا سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بودم. فرمودند که اول یک مقدار از سازمان من عرض کنم. بله من علاقه‌مندم که در مورد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یک تصویرکلی را خدمت دوستان عرض بکنم. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سال 74 تاسیس شده است اما سابقه این سازمان که در حقیقت مسئولیت فعالیت فرهنگی در خارج از کشور را دارد به قبل از انقلاب برمی‌گردد یعنی ما قبل از انقلاب هم ما در دهه سی به طور جدی در حوزه حداقل تمدنی ایران کارهای فرهنگی و فعالیت‌های فرهنگی شروع شده است ما در کشورهای همسایه از ترکیه و پاکستان و افغانستان و عراق و هند در اواخر دهه سی و اوایل دهه چهل رایزنی‌های فرهنگی مان شروع به کار می‌کند و شاید همین الان تعدادی از رایزنی‌های خوبمان در این حوزه حداقل ملک‌های خیلی ارزشمندی که ما داریم از همان دوره است که دوره اقتصادی خیلی خوبی بوده است ایران پولدار بوده زمین‌ها و املاک خیلی خوبی هم خریده البته انصافا بعضا رایزن‌های فوق العاده‌ای هم در این کشورها حضور داشتند و در هر حال کارهای فرهنگی خوبی هم انجام می‌شد بعد از انقلاب هم با شروع انقلاب علی القاعده به خاطر ماهیتی که انقلاب ما داشت انقلاب اسلامی بود و انقلاب فرهنگی حوزه فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور خیلی به آن بها داده می‌شد. همین رایزنی‌ها خیلی گسترده‌تر شد نسبت به قبل از انقلاب. معاونت بین‌المللی ارشاد متولی رایزنی‌های فرهنگی ما بود در خارج از کشور و ما انصافا دهه اول یعنی سال مثلا 58 تا 68 و بعد تا تشکیل سازمان معاونت بین‌الملل با نگاه انقلابی فعالیت‌های گسترده و تاثیرگذاری را از فیلیپین گرفته تا شمال آفریقا و در همه جا فعالیت‌های انقلابی بسیار گسترده‌ای داشتند و خیلی هم اثرگذار بودند انصافا اثرگذار بودند البته آن موقع شرایط یک طور دیگر بود به هر حال در انحصار این رایزنی‌ها بود این کار فرهنگی ما در خارج از کشور بقیه حوزه کمتر دسترسی داشتند مثل الان نبود اینترنت باشد و لذا اثرگذاری آن هم در آن طرف و هم این طرف مثلا حتما مستحضر هستید کتاب آیات شیطانی را نمایندگان ما در خارج از کشور شناسایی کردند برای اولین بار رایزنی ما در انگلستان یک گزارشی تهیه کرد فرستاد برای معاونت بین‌الملل این گزارش را خدمت امام دادند و امام این گزارش را دید و براساس این گزارش آن فتوا را داد و آن اتفاق عظیمی ‌که در سراسر دنیا اتفاق افتاد و خیلی چیزهای دیگر. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یک سازمانی است که به صورت رسمی وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است یعنی از سازمان‌های وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما رابطه‌ای هم با دفتر مقام معظم رهبری دارد. یک شورای عالی سازمان دارد که این شورای عالی هم در انتخاب رئیس سازمان و هم در سیاستگذاری‌های کلان سازمان نقش اصلی را دارد. این اعضای شورای عالی طوری چیده شده‌اند که ضرورتا همه نقش را به دولت نمی‌دهد گرچه رئیس شورای عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است ولی مثلا معاون بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری در این شورای عالی هست، رئیس جامعه المصطفی است، دبیرکل مجمع جهانی اهل البیت است، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب است، 5 تا شخصیت حقوقی وجود دارند که از طرف رهبر تعیین می‌شوند، این شورای عالی در حقیقت محملی است برای این که انتصابی هم پیدا بکند این سازمان به عنوان یک سازمان حاکمیتی به مقام معظم رهبری و دفتر مقام معظم رهبری لذا این چنین سازمانی است سازمان کاملا دولتی نیست کاملا هم غیردولتی نیست بینابین است
اما سازمان ماموریتش چه است؟ و اهدافش چه است؟ من اگر بخواهم در یک کلمه ماموریت سازمان را برای دوستان عرض کنم جمله‌ای را آقا دارند می‌فرمایند سازمان حامل اقتدار معنوی نظام در خارج از کشور است. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یا این دستگاه حامل اقتدار معنوی نظام در حوزه بین‌الملل است. شاید تعبیر اقتدار معنوی من تصور می‌کنم که قبل از تعبیر قدرت نرم مطرح شد و بعد در این ادبیات غربی‌ها قدرت نرم وارد شد ولی تصورم این است که این قدرت نرم شاید ترجمانی از همین اقتدار معنوی باشد در حوزه بین‌الملل و سازمان متولی به نمایش گذاردن قدرت نرم نظام در خارج از کشور است که از طریق دیپلماسی فرهنگی و علی‌القاعده دیپلماسی عمومی باید این قدرت نرم در حوزه بین‌الملل به منصه ظهور برسد و در حقیقت می‌شود گفت که هنجارها و ارزش‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور می‌خواهد معرفی کند و جا بیاندازد و تصویری مثبت از جمهوری اسلامی ایران و ایران انقلابی و ایران اسلامی‌ در حوزه بین‌الملل به نمایش بگذارد همان قدرت نرم ما است همان اقتدار معنوی ما است که سازمان فرهنگ و ارتباطات متولی آن است و در اسناد و اساسنامه و برنامه‌های سازمان تقریبا می‌توانم عرض کنم که این قدرت نرم در 5 تا مولفه در حقیقت اهداف سازمان هم در این 5 تا تعریف می‌شود تجلی پیدا می‌کند. سازمان فرهنگ و ارتباطات دنبال این است که فرهنگ و تمدن ایرانی را در حوزه بین‌الملل معرفی بکند حالا چه قبل از اسلام آن چه را که به عنوان اقتدار ایران مطرح می‌شود می‌شود از آن استفاده کرد و چه بعد از اسلام ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی ایران و تمدنی ایران. فرهنگ و تمدن اسلامی یکی دیگر از مولفه‌های اقتدار معنوی و قدرت نرم ما است در حوزه بین‌الملل. طبیعتا گفتمان انقلاب اسلامی به معنای عام آن و هر آنچه که مربوط به گفتمان انقلاب اسلامی است از جمله اندیشه‌های حضرت امام، اندیشه‌های مقام معظم رهبری، دستاوردهای انقلاب اسلامی، بحث تمدن، بحث وحدت اسلامی‌ در حوزه بین‌الملل، این‌ها گفتمان‌هایی است که در چهارچوب انقلاب اسلامی مطرح است و سازمان دنبال این است که از این مولفه‌ها برای رسیدن به اهدافش استفادهکند. دو سه مورد هم به طور ویژه حالا متناسب با مخاطبین ما یکی حوزه مکتب اهل‌البیت و پرداختن به وضعیت شیعیان و پیروان اهل البیت در خارج از کشور از اولویت‌های سازمان فرهنگ ارتباطات است. موضوع ایرانیان مقیم در خارج از کشور از اولویت‌هایی است که در سازمان فرهنگ و ارتباطات همیشه در راس برنامه‌های ما وجود دارد .باز هم یکی دیگر از اولویت‌های سازمان در حوزه بین‌الملل، رصد و پایش است. سازمان خودش را متولی می‌داند که جریانات فکری، جریانات فرهنگی را در خارج از کشور از طریق رایزنی‌های فرهنگی‌مان رصد بکند و از همان دوره بین‌الملل ارشاد این فرایند در جریان بود الان هم یک سامانه‌ای طراحی شده به همین عنوان رصد و پایش جریانات فرهنگی در حوزه خارج از کشور برنامه‌ای وجود دارد، اولویت‌هایی وجود دارد، مجموعه مطالعات بین‌المللی سازمان می‌آید در این سامانه حالا چون سامانه جدید است به زودی قرار است رونمایی شود و از طریق این سامانه در حقیقت نمایندگی‌های فرهنگی ما که دیده‌بانی می‌کنند حوزه فرهنگ را در حوزه بین‌الملل یعنی تصویر فرهنگ را در عرصه بین‌الملل هم در داخل کشور منعکس می‌کنند و طبیعتا مراکز فرهنگی و مراکز علمی ‌در داخل کشور مطلع می‌شوند و استفاده می‌کنند از این دیده‌بانی که ما در خارج از کشور داریم. سازمان دو تا شان از اول برایش در اساسنامه می‌توانم عرض کنم که تعریف شد. یک شان قرارگاهی که باز هم از همان ابتدا مقام معظم رهبری قصدشان این بود که این سازمان وقتی تشکیل می‌شود به صورت قرارگاه فعالیت‌های فرهنگی ما در خارج از کشور باشد و در اینجا در حقیقت هم سیاستگذاری کلان برای فعالیت‌های فرهنگی ما تعریف شود، هم هماهنگی‌ها و هم‌افزایی‌ها در اینجا تعریف می‌شود و طبیعتا مجموعه ظرفیت‌های دولتی و غیردولتی کشور هدایت ‌شوند به این که در جهت اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران ما بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم این شان قرارگاهی است که برای سازمان بوده است. یکی هم شان تصدی‌گری و اجرایی. سازمان فرهنگ و ارتباطات در این دوره‌های گذشته در یک فراز و نشیبی بوده بین این دو تا شان که برایش ایجاد شده است. یعنی در دوره‌هایی خیلی ورود تصدی‌گرایانه داشته یعنی عموم فعالیت‌های فرهنگی را سعی می‌کردند مخصوصا در دوره‌های اول زمان آقای تسخیری و آقای محمدی عراقی هزینه‌های کلانی صورت می‌گرفت که خود سازمان تمام این 6-5 حوزه‌ای را که من عرض می‌کردم خودشان برنامه‌ریزی بکنند، خودشان تصدی‌گری بکنند، خودشان اجرا بکنند در خارج از کشور و شاید ما یک مقداری غافل شدیم از این که بر شان قرارگاهی سازمان را و مخصوصا استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی‌کشور را یعنی شما وقتی که می‌خواهید تصدی‌گری بکنید تقریبا به عنوان یک دستگاه دولتی می‌روید سراغ دستگاه‌های دولتی یعنی از ظرفیت‌های دولتی استفاده می‌کنید بیشتر حوزه دیپلماسی فرهنگی را شما پوشش می‌دهید تا دیپلماسی عمومی. این را باید عرض ‌کنم خدمت شما این نگاه عمیق مقام معظم رهبری را باید قدر بشناسیم و روزی که این سازمان تاسیس شد در اولین دیداری که آقا با شورای عالی سازمان دارد دو تا دغدغه را مطرح می‌کنند دغدغه اول این که می‌گوید این سازمانی که شما درست کردید کار خیلی خوبی است این که مجموعه فعالیت‌های ما در خارج از کشور به این شکل متمرکز شود، هدایت شود، سیاستگذاری شود، در همه سازمان‌ها تحت مدیریت این سازمان قرار بگیرند اما من نگرانم که چه کسی می‌تواند این سازمان را جمع کند مدیریت بکند. معلوم است که نگرانی داشتند که یک چنین شخصیتی بتواند این سازمان قدرتمند را اداره بکند و دغدغه دومشان بسیار جالب است. دغدغه دومشان این است که می‌فرماید این سازمانی که الان درست کردید دو کار می‌توانید بکنید حالا تعبیر من است شبیه به این کار اولتان این است که ده تا سازمانی که دارید بیایید جمع بکنید همه آدم‌ها و نیروهایش را و یک سازمان بزرگ جدید درست کنید. تعبیر آقا این است می‌گوید من به شما می‌گویم عین تعبیر ایشان است سیاهی لشگر نیاید شما این کار را نکنید. شما بروید نخبگان این سازمان‌ها، بهترین‌ها را جمع بکنید و یک سازمان مثلا کوچک و پا به کار و نخبه گانی تاسیس بکنید.
دکتر خلج منفرد: در ادامه افزودند که در این دوره جدید بنا براین است که یعنی برنامه تحولی ما در این راستا طراحی شده است که ما به عنوان حتی المقدور قرارگاه فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور عمل بکنیم و سعی بکنیم که از ظرفیت‌های کشور در هم در حوزه ظرفیت‌های دولتی و هم در دیپلماسی عمومی مخصوصا ظرفیت‌های غیردولتی برای کار فرهنگی در خارج از کشور نهایت بهره‌برداری را بکنیم و در حقیقت کمک بکنیم به آزادشدن و به حرکت درآمدن مجموعه ظرفیت‌های فرهنگی و علمی‌کشور برای کار در عرصه بین‌الملل و کار فرهنگی در عرصه بین‌الملل. اخیرا یک فراخوانی را نمی‌دانم دوستان مطلع هستند یا نیستند سازمان داده است تحت عنوان " از ایران بگو" یک فراخوان سراسری ما داده‌ایم که تمام دانشجویان و دانشگاهیان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر را فراخواندیم که بیایند طرح‌ها و برنامه‌هایشان را بدهند و ما هم بسترسازی بکنیم کمک بکنیم هم جایزه خوبی برای این فراخوان پیش‌بینی شده و هم یک بودجه خیلی خوبی گذاشته شده است برای کمک به کسانی که در حوزه فرهنگ فعالیت می‌کنند، در حوزه هنر فعالیت می‌کنند ودر حوزه علمی فعالیت می‌کنند. آنچه که ما با شما می‌توانیم دوستان عزیز داشته باشیم جهاد دانشگاهی و در حقیقت بدنه علمی‌کشور ما عرض کردم خدمتتان این اداره کل همکاری‌های علمی و دانشگاهی را داریم. اداره کل همکاری‌های دانشگاهی متولی ایجاد ارتباط بین دانشگاه‌های کشور و دانشگاه‌های خارج از کشور است. ما تمام تلاشمان را می‌کنیم که بین دانشگاه‌های ما و دانشگاه‌های خارج از کشور برنامه‌های مبادلات توسعه پیدا بکند. قراردادهای دوگانه، پروتکل‌های دوطرفه، توافقنامه‌های دو طرفه را تشویق می‌کنیم رایزنی‌های فرهنگی‌مان را با دانشگاه‌های مختلف ارتباط برقرار می‌کنند ما هم اینجا با دانشگاه‌های مختلف ارتباط داریم، هیئت‌های دو جانبه از دانشگاه هم از ما می‌روند خارج از کشور ما کمک می‌کنیم هم از آن طرف می‌آیند در داخل کشور ما کمک می‌کنیم حمایت می‌کنیم. ما برای فرصت‌های مطالعاتی و بورس‌های دانشجویی از آن سو به این سو وظیفه داریم و تلاش هم می‌کنیم که کسانی که در حوزه بین‌الملل علاقه‌مند هستند بیایند در دانشگاه‌های ایران چه به صورت بورس تحصیل بکنند چه به صورت آزاد رایزنی‌های فرهنگی ما با سازمان دانشجویی وزارت علوم ارتباط خیلی تنگاتنگی داریم و همکاری تنگاتنگی داریم در زمینه هم اعطای بورس در دانشگاه‌ها و هم تشویق دانشجویان از خارج از کشور برای استفاده در فرصت‌های تحصیلاتی در داخل کشور مخصوصا در کشورهای همسایه عراق و افغانستان و پاکستان و لبنان و سوریه مخصوصا در این کشورها الحمدلله هزاران دانشجو می‌آیند که طبیعتا رایزنی‌های ما هم خیلی سعی می‌کنند نقش فعالی داشته باشند. فرمودید دوستان در خصوص جهاد دانشگاهی حتما ما یکی از اولویت‌هایمان استان‌های مرزی است. ما تمام نهادهایی که در استان‌های مرزی فعالیت می‌کنند فعالیت‌های فرهنگی می‌کنند اداره کل ارشاد استان‌های مرزی، استانداری‌ها، ... خارج از کشور حتما ظرفیت‌هایشان را ما با کمال میل علاقه‌مند هستیم که به رایزنی‌هایمان در ترکیه و آذربایجان و ترکمنستان تمام کشورهای مرزی وصل بکنیم این یکی از ظرفیت‌ها است که حتما ان شاء الله فعالش بکنیم و آزادسازی بکنیم بهتر و بهتر استفاده شود. فعالیت‌های قرآنی را من عرض کردم یکی از محورهای اثرگذار و کم هزینه و بی‌هزینه هم هزینه مادی و هم هزینه معنوی. واقعا فعالیت قرآنی از آن فعالیت‌هایی است که بدون کوچکترین حساسیتی و اتفاقا این حوزه‌ای است که ما شیعیان چون متهم هستیم که از قرآن به دور هستیم فعالیت‌های قرآنی را در حوزه بین‌الملل هر چقدر بپردازیم کم است و در این زمینه هم حالا ما علاقه‌مندیم ظرفیت‌های جهاددانشگاهی هر چقدر که بتوانیم هم افزایی بکنیم در کنار هم باشیم قطعا می‌توانیم کمک بکنیم. یکی از دفاتر شما اگر اشتباه نکنم شما دفتر نظرسنجی و افکارسنجی دارید ایسپا را دارید ما یکی از کارهایمان این است که یعنی علاقه‌مند هستیم که در حوزه بین‌الملل مخاطب‌شناسی بکنیم و مخاطبینمان را نظرسنجی بکنیم در مورد این که تصویرشان از ایران چه است. یکی دو بار هم ارتباط برقرار کردیم با ایسپا نشست‌هایی هم داشتیم به نظر من می‌شود در سطح کلان‌تر بین سازمان و جهاد دانشگاهی یک قراری گذاشته شود این مجموعه شما که ظاهرا در داخل کشور توفیق‌های خیلی خوبی داشته این در حوزه بین‌الملل هم در کشورهای مختلف ما کمک بکنیم شما کمک بکنید به حرکت دربیاید و حالا با محدودیت‌هایی که وجود دارد در هر حال کمک می‌کنیم در خارج از کشور در حوزه نظرسنجی و افکارسنجی در خارج از کشور به ما کمک بکند نه به ما برای کل کشور علی القاعده مخاطبین را شناسایی بکنیم ذائقه‌هایشان را و علاقه‌مندی‌هایشان را منعکس بکنیم به داخل کشور تا این که آنچه که در حوزه فرهنگ و هنر در داخل کشور هم تولید می‌شودمن این نکته را هم عرض بکنم شاید یک زمانی ما حوزه داخل و خارج را می‌توانستیم بینشان جدایی بگذاریم بگوییم ما این کار فرهنگی را برای داخل می‌کنیم این کار فرهنگی را برای خارج می‌کنیم این تولید را برای نمی‌دانم مخاطبین خارجمان انجام می‌دهیم ولی واقعا امروز دیگر این مرزگذاشتن اتفاقا یکی از چالش‌های جدی ما این است که نهادهای فرهنگی ما در داخل کشور با نگاه داخلی تولید محتوا می‌کنند در صورتی که شما امروز کوچکترین اقدامی‌که در داخل کشور انجام می‌دهید کوچکترین برنامه‌ای که در داخل کشور انجام می‌دهید بلافاصله در حوزه بین‌الملل انعکاس پیدا می‌کند دیگر اینطور نیست که بگوییم یک نسخه‌ای را ما برای جوانانمان در تهران می‌ریزیم خارج خبردار نمی‌شوند به سرعت خبردار می‌شوند ضمن این که جوانان ما داخل کشور هم با حوزه بین‌الملل ارتباط دارند مدام لذا کار فرهنگی در داخل و خارج از کشور باید به سمتی پیش برود که آنچه که در داخل تولید می‌شود واقعا با نگاه بین‌المللی باشد با نگاه ذائقه‌ها و مخاطبان بین‌المللی باشد و با نگاه حساسیت‌هایی که در خارج از کشور دارد و اگر ما این توجه را نکنیم هر چقدر هم ما بخواهیم در خارج از کشور فعالیت بکنیم آنها می‌بینند که داخل چه خبر است و این توجه را باید داشته باشیم که حتی المقدور تولیداتمان را حتی در سازمانی که بناست کاملا سازمان تبلیغات اسلامی ‌که ماموریت داخل کشور دارد حتما باید تولیدات و فعالیت‌هایش با نگاه بین‌المللی باشد لذا در این زمینه هم آن حوزه افکارسنجی شما خیلی می‌تواند با ما همراه باشد. ما یک برنامه رصد و پایش داریم در سازمان یکی از برنامه‌های جدی رایزنی ما در خارج از کشور سرفصل خیلی جدی است. اصلا یک اداره مدیریت دانش را داریم در مرکز مطالعاتمان و سامانه‌ای را ایجاد کردند به نام سازمان رصد و پایش و مجموعه‌ای از اخبار و تحلیل‌ها و گزارش‌ها از جریانات فرهنگی، مسائل فرهنگی در حوزه بین‌الملل را این‌ها تولید می‌کنند به نظرم می‌رسد که محصول این رصد و پایش می‌تواند برای دوستانمان در جهاد دانشگاهی مفید باشد
دکتر کلانتر مهرجردی: بله جناب آقای دکتر خلج منفرد نکته مهمی ‌را گفتند اخیرا در وزارت علوم این قصه دارد پا می‌گیرد چون یک مقدار رها شده بود در حوزه دانشجویان خارجی اما جهاد دانشگاهی هم عضو این مجموعه است یعنی جهاد دانشگاهی یکی از خوبی‌هایش این است که عضو مجموعه‌ای است که در حوزه دانشجویان خارجی شکل گرفته هم جزو کمیته رصد فرهنگی هستیم هم عضو کمیته‌های دیگری هست که مستحضر هستند خود سازمان فرهنگ و ارتباطات هم به عنوان معرف در بحث دانشجویان خارجی است و لذا من احساس می‌کنم چون بحث بر این است که آقای خجاوند هم مطرح کردند چون نصف جهان اصفهان هست و از این حرف‌ها اگر دانشجوی خارجی می‌خواهد با نصف جهان آشنا شود حداقل باید با اصفهان آشنا شود. نکته‌ام این است که سازمان فرهنگ و ارتباطات چون رویکردش را قرارگاهی تعریف کرده اگر این موضوع را به صورت مشخص بخواهیم نقش جهاد را با سازمان فرهنگ و ارتباطات با آن ضلعی که عرض کردم یا آن طرف کمیته‌ای که در وزارت علوم سازمان امور دانشجویان فعال شده اگر بخواهد شکل بگیرد بهترین کار این است که سازمان فرهنگ و ارتباطات چون متولی حوزه خارج هست و دانشجوی خارجی هست در واقع این تفاهمی‌که اینجا انجام می‌دهد از ظرفیتی که آقای دکتر محمدی فام گفت جهاد دارد برای این موضوع دیگر شما لازم نیست در داخل کشور خیلی تلاش جدی بکنید برای این برنامه جهاد دانشگاهی آقای دکتر این ظرفیت را دارد مثلا شما این ایده‌ای که در مورد از ایران بگو که عرض کردید در حوزه فضای مجازی راه انداختید خوب جهاد دانشگاهی قریب بیست سال و چند سال است این بحث ایران مرز پر گهر را برگزار می‌کند یعنی چیزی شبیه به همان برای دانشجویان داخلی و لذا عرضم این است که شما اگر همین چهارچوب‌ها را به صورت منسجم پیش ببریم جهاد می‌تواند متولی اجرای آن برنامه باشد با حمایت شما و با حمایت وزارت علوم که الان این کار را پیگیری می‌کند .
دکتر خلج منفرد: براساس فرمایش مقام معظم رهبری دانش بنیانی و استارتاپ‌ها در حوزه فرهنگ و هنر و بسیج و به حرکت درآوردن این ظرفیت برای کار فرهنگی و هنری در خارج از کشور، هماهنگی به معنای هماهنگی و هم‌افزایی سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی فعال در حوزه بین الملل و صادرات فرهنگی به معنی تشویق کار فرهنگی که با هدف اقتصاد و درآمدزایی انجام می‌شود و تشویق همه فعالان حوزه فرهنگی و هنری چه در سطح مردمی و چه در سطح دولتی برای کار فرهنگی تجاری در حوزه بین الملل
به نظرم می‌رسد که همین الان می‌توانم این را عرض بکنم این دفاتر شما در استان‌های هم مرز می‌توانند طرح هایی را بدهند با همکاری رایزن‌هایمان. من از وقتی در ترکیه بودم خیلی دانشجویان ترکی، اساتید ترکیه‌ای خیلی علاقه‌مند بودند که در قالب‌های تور نمی‌دانم ایرانگردی، یک اردویی بلند شوند بیایند و حتی با اتوبوس می آمدند و علاقه مند بودند ما هم هماهنگ می‌کردیم برایشان می‌آمدند در ایران. عموما هم هزینه هایشان را می‌دادند یا حتی خودشان هزینه‌های دانشجویی‌شان را می‌دادند به نظرم می‌رسد اگر این همکاران شما در استان‌های مرزی بتوانند یک چنین پکیج‌ها و بسته‌هایی را تعریف بکنند برای یک دوره کوتاه مدت یک هفته‌ای کمتر بیشتر برای گروه‌هایی از دانشجویان یا اساتید در ایرانشناسان، استادان زبان فارسی در کشورهای مختلف ما در ترکیه این زمینه را داریم ما در پاکستان خیلی علاقه‌مند هستند بیایند. و افکارسنجی به نظر من از آن حوزه‌هایی است که هم ما خیلی نیاز داریم هم شاید برای شما یک تجربه بین المللی بشود. حالا هم شما کمک بکنید یعنی جهاد دانشگاهی نمی‌دانم در داخل کشور شما بودید لابد یک بخشی از مثلا هزینه‌اش را شما متقبل بشوید بخشی را سازمان متقبل شود این کار را به حرکت دربیاوریم ان شاء الله تعالی و در هر حال همه این ها مستلزم این است که شناخت ما از همدیگر بیشتر باشد. من توصیه می‌کنم که شما هر طور که صلاح می‌دانید حالا این بروشورها و اطلاعاتتان را به ما بدهید ما در سازمان منعکس می‌کنیم من توصیه می‌کنم حتما این ظرفیت هایتان را که فکر می‌کنید بین المللی هست بنویسید برای سازمان. مثلا دانشگاه علم و فرهنگتان را معرفی کنید به سازمان. الان در خوب خیلی از دوستان ما رایزنی‌های ما افرادی که می‌آیند به آن‌ها مراجعه می‌کنند برای فرصت‌های مطالعاتی، برای همین بورس، برای تحصیل در ایران و چنین دانشگاهی را ما اطلاع داشته باشیم از ظرفیت‌هایش می‌توانند به عنوان یکی از انتخاب‌ها و گزینش‌ها به مخاطبین خارج از کشور معرفی کنند. بنابراین شما ضمن این که من همین که فرمودید شاید بتوانیم یک جلسه‌ای هم در معاونت علمی و فرهنگی برای شما فراهم بکنیم هر چقدر که شناخت ما از یکدیگر بیشتر باشد طبیعتا زمینه همکاری بیشتر فراهم می‌شود آن موقع دوستان یواش یواش راهشان به سازمان باز می‌شود و رایزن هم انتخاب می‌کنند. قدم به قدم آرام آرام این همکاری‌ها شکل گیرد امروز هم این که من عرض کردم نه جهاد دانشگاهی همه نهادها در داخل کشور که کار فرهنگی می کنند زمانی موفق خواهند شد که نگاه خارجی هم داشته باشند والا شما در فعالیت‌هایتان در داخل هم موفق نخواهید بود. شما اگر شناخت صحیحی از حوزه بین‌الملل نداشته باشید خبر نداشته باشید که دیگران دارند چه کار می‌کنند با جوانان و دانشجویان ما علی القاعده کارهایتان هم آن قدر که باید اثرگذار باشد نخواهد بود لذا شما لاجرم باید حتما صبغه بین‌المللی‌تان را بیشتر بکنید و کارهای بین المللی بکنید شناخت بین المللی تان را بیشتر بکنید خودتان اصلا همایش داشته باشید. الحمدلله خود بچه‌ها ارتباط دارند با حوزه بین‌الملل. جوانانمان را می‌بینیم از ما جلوتر هستند همه از ما جلوتر هستند و ما اگر غفلت کنیم عقب می‌مانیم.

 


نظر شما :