دیدراه شماره ۲
رتبه نوزدهم ایران در «دانشجوفرستی» به دنیا
دکتر تقی آزاد ارمکی؛ عضو هیات علمی دانشگاه تهران

درحال حاضر ما دو نوع بحران داریم، یک نوع بحران درون سیستمی یا درون نظامی، و نوع دیگر بحران برون نظامی است. بحران اساسی در اینباره تنظیم رابطهی ما با جهان است، ما از این منظر در یک وضعیت بحرانی بنیادی قرار گرفتهایم، بههمین دلیل مسئله تحریم، جنگ، مداخلهها در ایران، حضور ایران در کشورهای حاشیهای، جنگ در حاشیه ایران را شاهد هستیم؛ در این میان از همه مهمتر مسئله مهاجرت وجود دارد. مردم در اروپا هم مهاجرت میکنند، اما اصطلاحاً نمیروند تا برای همیشه گم بشوند، آنها میروند که موثر واقع بشوند و در عین حال برگردند تا در جامعه خودشان اثرگذار شوند.
تحلیل آمار دریافتی از اداره گذرنامه در بازه زمانی سال ۱۳۸۰ تا مرداد ۱۳۹۹ نشان میدهد که ۵۶.۶ درصد از «دارندگان مدال در المپیادهای دانشآموزی»، ۶۹.۱ درصد از «مشمولان بنیاد نخبگان» و ۷۸.۳ درصد از افراد «حائز رتبههای یک تا هزار» آزمون سراسری در داخل کشور هستند.
در میان گروههای مورد بررسی، به ترتیب المپیادیها با ۳۷.۲ درصد، مشمولان بنیاد نخبگان با ۲۵.۵ درصد و رتبههای یک تا هزار آزمون سراسری با ۱۵.۴ درصد بیشترین درصد افراد مقیم خارج را به خود اختصاص دادهاند.
جایگاه دانشجوفرستی ایران در بازه زمانی ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ از رتبه ۲۹ در جهان به رتبه ۱۱ ارتقاء یافته بود که بالاترین جهش رتبهی دانشجوفرستی ایران در طول دو دهه گذشته بوده است. در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور در تراز ۵۰ هزار دانشجو ثابت مانده و به رتبه ۱۹ ام تنزل یافته است.
به گفته بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران؛ کشورهای مهاجر پذیر تصمیم گرفتند کمبود نیروی کار خود را از طریق سیستم دانشگاهیشان رفع کنند؛ به همین خاطر دانشجویان را از کشورهای مختلف میگیرند و نیروی کار را آنجا تربیت و با فرهنگ و زبان و مهارتهای مورد نیازشان آشنا میکنند. در عین حال جذب دانشجو باعث میشود که مشاغل آکادمیک هم برای کشورهای پذیرنده ایجاد شود که در واقع با یک تیر دو نشان میزنند. به همین خاطر الان جذب دانشجوی بینالمللی در دنیا و مخصوصا کشورهایی که با کمبود نیروی کار مواجه هستند به یک استراتژی اصلی تبدیل شده است. در چنین وضعیتی ایرانیها وقتیکه نمیتوانند مستقیم وارد بازار کارِ کشورها شوند از این مسیر میانبر استفاده میکنند، به این معنا که حتی اگر در اینجا موقعیت شغلی و کار داشته باشند، بعضا رها میکنند و از کانال تحصیلی اقدام به مهاجرت میکنند و بسته بهمقطع تحصیلیشان که معمولا هم در تحصیلات تکمیلی هستند، یکی دو سال یا بیشتر در کشور مقصد ادامه تحصیل میدهند و بعداً روند جذب شدن در بازار کار را طی میکنند.
در سال ۲۰۲۰ بیشترین درخواست ویزای ثبت شده و همچنین تعداد ویزای شنگن صادر شده برای ایرانیان در اروپا، متعلق به کشورهای آلمان، فرانسه و ایتالیا بوده است. لذا کشور آلمان اولین مقصد ایرانیها برای مهاجرت به اروپاست. انگستان دومین مقصد مهاجرت ایرانیها در خارج از اتحادیه اروپا است و در حال حاضر حدود ۸۳ هزار و ۵۳۱ نفر ایرانی در این کشور زندگی میکنند. همچنین استرالیا همواره یکی از مقصدهای اصلی مهاجرت ایرانیها در همه انواع مهاجرت از جمله مهاجرت کاری بوده و تعداد کل جمعیت ایرانیها در استرالیا در این سالها روندی صعودی داشته است.
منبع- خبرآنلاین(27/2/1401)
نظر شما :