دیدراه شماره ۱
رشد جمعیتی ایران منفی نمی‌شود
حسام‌الدین علامه؛ رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندی
اکنون میانگین سنی جمعیت ۳۳ سال است که بهترین سن باروری است. پیش‌بینی می‌شد در سال ۱۴۳۰ رشد جمعیت متوقف شده و بعد از آن منفی شود اما با این روند با گذشت ۱۰ سال ممکن است رشد جمعیت دیگر متوقف نشود. قبلا پیش بینی شده که در سال ۱۴۲۰ نرخ افراد ۶۵ سال و بالاتر و زیر ۱۵ سال ما با هم برابر شود یعنی تاسال ۱۴۲۵ همچنان جمعیت افراد زیر ۱۵ سال ما بیشتر از جمیعت ۶۵ سال و بالاتر است. نرخ رشد جمعیت ایران حاصل مابه تفاوت تعداد موالید منهای تعداد افراد فوت شده در یک سال تقسیم بر جمعیت سال قبل است. بالاترین نرخ جمعیت ایران در سال ۱۳۶۵ در حدود ۳.۶ درصد بود. نرخ جمعیت در طول ۳۵ سال گذشته همواره روند کاهشی داشت تا اینکه به عدد هفت دهم درصد رسید اما سال گذشته این نرخ با نرخ سال قبل خود برابری می‌کند.
طبق پیش‌بینی‌های قبلی تا سال ۱۴۲۵، جمعیت بین ۱۵ تا ۶۵ سال کشور بیشتر از دو سوم جمعیت است اما ممکن است پنجره جمعیتی چند سال زودتر از این زمان، بسته شود. احتمال بسته شدن پنجره جمعیتی به دو دلیل اتفاق می‌افتد. نخست به علت افزایش سن امید به زندگی و بیشتر شدن جمعیت سالمندان است. دلیل دوم هم این است که اگر سیاست‌های تشویقی جمعیت اثر کند، موالید در سالهای آینده ۱۵ سال طول می کشد که وارد سن کار شوند بنابراین ممکن است پنجره جمعیتی زودتر بسته شود اما در عوض اگر سیاست‌های جمعیتی موفق عمل کند، بعد از دوره ۱۵ ساله جمعیت مولد بالا می ماند.پنجره جمعیتی در سال ۱۳۸۵ باز بود. اهمیت نیروی مولد ایران در سود جمعیتی در اقتصاد طلایی و نیروی کار است. یعنی در سال ۱۳۸۵ بیشتر از دو سوم جمعیت، مولد و نیروی کار بودند.در حال حاضر جمعیت کل کشور برابر ۸۴ میلیون و ۹۷۳ هزار نفر است.
در چند سال اخیر میزان امید به زندگی افزایش یافته ولی زیرساخت جمعیتی فراهم نشده است، جمعیت سالمندی کشور از سال ۱۴۱۰ از آمار ۱۴ درصد عبور می‌کند و ایران یک کشور سالخورده می‌شود.
از نظر درصد جمعیت سالمندی بعد از استان گیلان، استان‌های مازندران با ۱۳.۲۶ درصد، تهران با ۱۲.۰۶ درصد و اصفهان با ۱۱.۹۱ درصد، سالمندترین استان‌های کشور به شمار می‌روند.همچنین از نظر تعداد سالمندان نیز بعد از استان تهران، استان‌های خراسال رضوی با ۶۵۸ هزار نفر، اصفهان با ۶۴۲ هزار نفر و فارس با ۵۴۹ هزار نفر سالمند هستند.
گفت‌وگو: خبرگزاری فارس( 5/2/1401 )
منبع: دیدراه شماره 1- دفتر مطالعات فرهنگی جهاد دانشگاهی
سروش
نظر شما :